Βοιοί ή Βόιοι

(Boii). Αρχαίος λαός, κελτικής καταγωγής, που εισέβαλε στην Ιταλία τον 5ο αι. π.Χ. και εγκαταστάθηκε μεταξύ των Απενίνων Ορέων και του Πάδου, όπου ίδρυσε ισχυρό κράτος με πρωτεύουσα τη Βονονία. Όταν οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την κεντρική και νότια Ιταλία και στράφηκαν βορειότερα για να ιδρύσουν αποικίες στην Αδριατική, οι Β. συμμάχησαν με τις γαλατικές φυλές και αντιστάθηκαν στους Ρωμαίους. Νικήθηκαν όμως και αναγκάστηκαν να δεχτούν την ίδρυση ρωμαϊκών αποικιών στη χώρα τους: την Κρεμόνα και την Πλακεντία. Κατά την εισβολή του Αννίβα στην Ιταλία, συντάχτηκαν μαζί του και πολέμησαν στη μάχη κοντά στον Τρεβία. Όταν ο Αννίβας αναχώρησε, νικήθηκαν από τον Πόπλιο Κορνήλιο Σκιπίωνα και, για να μην υποταχθούν, εγκατέλειψαν τη χώρα τους και εγκαταστάθηκαν στα εδάφη της Βοημίας, η οποία ονομάστηκε έτσι από αυτούς. Κατά τα μέσα του 1ου αι. μ.Χ. οι Β. εξολοθρεύτηκαν από τους Γέτες. Η χώρα τους έπαθε πανωλεθρία και έμεινε έκτοτε στην ιστορία η φράση Βοιών ερημία (deserta Boiorum). Αργότερα, ένα μέρος των κατοίκων εγκαταστάθηκε στη Βινδελικία (Βαυαρία), που πιθανότατα και αυτή οφείλει την ονομασία της στους Β. Τον 2o αι. μ.Χ. οι Β. πήραν μέρος στην επιδρομή των Γαλατών στη Μακεδονία και στη Θράκη και κάτοικοι των Β. εγκαταστάθηκαν μαζί με τους Γαλάτες στη Γαλατία της Μικράς Ασίας, όπου και αναφέρεται εκεί φυλή με το όνομα Τολιστοβώγιοι.